Niepewna, postpandemiczna rzeczywistość zdecydowanie utrudnia przewidywanie przyszłości. Przedarliśmy się jednak przez gąszcz artykułów i danych, żeby nie wróżyć z fusów. Rok 2022 będzie z pewnością rokiem starań o powrót do normalności, troski o zdrowie i środowisko, a także szacunku wobec kawy i zwiększania świadomości na jej temat.

1. Barista w domu i w kawiarni

World Coffee Portal przewiduje, że muszą minąć co najmniej 3 lata, aby rynek kawiarni wrócił do wzrostów sprzed pandemii, ale zakłada, że 2022 będzie już rokiem na minimalnym plusie w tym segmencie. Zdaniem założyciela i CEO grupy Alegra, Jeffrey’a Young’a, właściciele kawiarni będą musieli wykazać się dyscypliną i wprowadzać innowacje. Young zakłada, że pozostające na rynku podmioty dostosują się do bieżących wyzwań handlowych dzięki inteligentnym, opartym na technologii rozwiązaniom i nowym formatom sklepów. Chociaż całkowite uzdrowienie rynku (w przypadku UK) prognozuje się dopiero na 2024, już teraz wyraźnie widać, jak bardzo konsumenci są spragnieni powrotu do swoich ulubionych miejsc. Obostrzenia nadal się pojawiają – odmienne w zależności od regionu – ale kawiarnie pozostają otwarte. Goście dostosowują się do obostrzeń i robią wszystko, by móc usiąść z kubkiem kawy przy kawiarnianym stoliku, dozwolone miejsca są zwykle zajęte.

kawiarnia Coffeedesk na Próżnej w Warszawie

Konsumenci nie polegają już jednak tylko na kawiarniach – podczas pandemii wiele osób zainwestowało w akcesoria do przygotowywania kawy w domu i nabrało nowych nawyków. Zakłada się, że kawa przygotowywana przez baristę w kawiarni będzie się w 2022 roku przeplatać z rytuałami domowego baristy. Będzie zaparzana w domu jako nowe hobby oraz pita na miejscu jako oznaka powrotu do normalności, za którą wszyscy tęsknimy. Przewiduje się także utrzymanie popularności zamówień na wynos.

parzenie kawy w dripie w domu

2. Wyższe ceny kawy

Silne mrozy w Brazylii, największym na świecie kraju produkującym kawę, zniszczyły na początku tego roku sporą część upraw. Kawy było mniej niż zwykle, co spowodowało zakłócenia w łańcuchach dostaw i wzrost ceny kawy. To wydarzenie, wraz z utrzymującym się zagrożeniem kryzysem klimatycznym i rosnącymi temperaturami między Zwrotnikiem Raka, a Koziorożca, czyli tam, gdzie rosną krzewy kawowca, przekłada się bezpośrednio na wzrost cen kawy na całym świecie.
Oczekuje się, że będziemy płacić za kawę znacznie więcej niż w poprzednich latach, co najmniej do końca 2023 roku – a może to potrwać o wiele dłużej, jeśli kwestie klimatyczne pozostaną bez rozwiązania.

zielone ziarna kawy

3. Troska o środowisko – maszyny i opakowania redukujące ślad węglowy

W listopadzie odbył się 26. Szczyt Klimatyczny UN (COP26), na którym omawiano dramatyczne i dalekosiężne konsekwencje zmian klimatycznych dla firm w każdej branży. Wśród najgorętszych tematów znalazły się emisje dwutlenku węgla, a konkretnie to, w jaki sposób firmy mogą je ograniczyć. Ograniczenia emisji i zmian postaw oczekują także konsumenci. 81 proc. Polaków, przyznaje w badaniu Deliotte, że przejmuje się zmianami klimatu, a prawie dwie trzecie w ciągu ostatniego miesiąca czuło niepokój z powodu zmian klimatycznych. 58 proc. ankietowanych deklaruje, że wybiera marki podejmujące działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, a co drugi respondent dodatkowo sprawdza marki, aby upewnić się, że faktycznie robią to, co mówią w kwestii zrównoważonego rozwoju.

Branża kawowa, ze względu na położenie upraw, świadomość procesu produkcji i sytuację krajów producenckich, już od dawna jest bardzo wrażliwa na kwestie ograniczenia emisji. Na odbywających się w tym roku targach (m.in. HostMilano) prezentowane były ekspresy wyposażone w innowacyjny system indukcyjny do podgrzewania wody. Energooszczędna technologia zdobyła nagrodę Smart Label Innovation przyznawaną najbardziej innowacyjnym produktom na rynku.

Zmiany są wyraźnie widoczne także na polskim rynku. Pojawiają się nowe, bardziej ekologiczne opakowania na kawę – chociażby nowe torby HAYB wprowadzone podczas tegorocznego rebrandingu (te kolory!), czy słoiki od powstałej w zeszłym roku palarni Heresy. HAYB wprowadziło dodatkowo do oferty herbatę, która również pakowana jest w słoiki.

kawa w słoiku Heresy
Słoiki kaw Heresy wykonane są z PET, w 100% nadają się do recyklingu lub ponownego wykorzystania.

Pod koniec roku powstała pierwsza polska palarnia skupiona na trosce o planetę – ROST. Jej opakowania są kompostowalne, zarówno w relacjach B2B, jak i B2C wykorzystują opakowania wielokrotnego użytku, a kawę po Warszawie rozwożą samochodem elektrycznym. Promują także trend współdzielenia zasobów – nie inwestują we własne maszyny. 

Kawa dostarczana jest do kontrahentów w puszkach już od kilku dobrych lat, takie rozwiązanie umożliwia też między innymi JAVA, Coffeelab, HAYB, czy Good Coffee.

Trend używania i oddawania wielorazowych opakowań na kawę się umacnia, podobnie jak coraz większe opakowania na mleko, w celu ograniczenia kartonów. Za oceanem właściciele kawiarni idą o krok dalej, australijska firma Udder Way dostarcza kegi z mlekiem, które instaluje się pod ladą.

4. Alternatywy mleka

Przy temacie mleka nie sposób nie poruszyć kolejnego trendu, który już jakiś czas temu opanował świat kawy i co roku staje się coraz silniejszy, a mianowicie dodawania do kawy mleka powstającego na bazie roślin. Mleko roślinne pije już co trzeci Brytyjczyk, w Polsce również pojawia się w co trzecim gospodarstwie domowym, a wartość sprzedaży roślinnych alternatyw nabiału w Polsce wzrosła między listopadem 2019 a listopadem 2020 roku o 44%. W Coffeedesku w ostatnim roku odnotowaliśmy w tym sektorze wzrost o 159%. W 2022 napoje roślinne będą dalej zyskiwać na popularności, prawdopodobnie najchętniej dodawane do kawy nadal będzie mleko owsiane, którego smak i konsystencja bardzo dobrze komponują się z kofeinowym naparem. Przewiduje się mniejsze spożycie mleka migdałowego, jako, że uprawy migdałów zużywają ogromne ilości wody, natomiast duże nadzieje pokłada się w mleku… ziemniaczanym. Szwedzka marka Dug, producent alternatywnego mleka powstającego na bazie jednego z najczęściej spożywanych warzyw na świecie, zapewnia, że jest to to mleko o najbardziej neutralnym wpływie na środowisko, najniższej zawartości cukru, a do tego zawiera tłuszcze nasycone. Pojawiają się opinie, że to mleko, które szybko może podbić serca konsumentów i właścicieli kawiarni – ze względu na cenę, smak i dostępność.

napój roślinny Oatly

5. Zdrowe napoje kawowe

Napoje kawowe na bazie mleka roślinnego zyskują popularność także z uwagi na ich wpływ na nasze zdrowie – są lepiej przyswajalne przez organizm człowieka, niż mleko krowie, hasło największego giganta mleka roślinnego – Oatly brzmi: It’s like milk, but made for humans. Coraz więcej konsumentów aspiruje do zdrowego trybu życia i zaczyna pić kawę lepszej jakości: bez cukru, czy z roślinnym mlekiem. Pojawiają się coraz to nowe “zdrowe” napoje kawowe, jak chociażby kombucha, czy koji coffee, powstające z kawy fermentowanej przez kilka dni. Z kawowych RTD (ready to drink, napoje gotowe do spożycia) znikają sztuczne składniki, bo konsumenci coraz częściej analizują etykiety, a pokolenie Z toczy walkę z GMO i wszelkimi “E”. W odpowiedzi na potrzeby konsumentów, coraz więcej palarni (w Polsce chociażby LaCava, czy Hard Beans) wprowadza do oferty kawy bezkofeinowe lub o niższej zawartości kofeiny. Według National Coffee Association, grupą najchętniej sięgającą po kawę bezkofeinową, są konsumenci w wieku od 18 do 24 lat. Posiadanie w ofercie kawy bezkofeinowej, może pomóc przyciągnąć do kawiarni millenialsów.

6. Zimno i azot

Cold brew, początkowo postrzegane jako ekstrawagancka innowacja, stało się rynkiem o wartości 166 milionów dolarów w USA już w 2017 roku, przewiduje się, że do 2025 roku będzie to ponad 944 mln $. Podobną popularność zimne napoje kawowe zyskały w całej Japonii i Chinach. W Polsce można je nabyć już w większości sklepów sieciowych (Żabka, Lidl). Nitro ma szansę na podobną sławę. Używa tej samej metody ekstrakcji, co cold brew, a następnie kawa przechodzi przez proces podobny do przechowywania i podawania piwa. Ten infuzowany azotem napój, stał się w ostatnich latach niezwykle popularny i nic nie wskazuje na to, by sytuacja miała się zmienić. Azotowanie zapewnia gładsze, bardziej kremowe odczucie w ustach bez dodawania zbędnych kalorii, co dodatkowo wpisuje się w trend dbania o zdrowie. Przygotowywanie nitro w kawiarni staje się coraz prostsze, między innymi dzięki Hard Tankom – maszynom stworzonym przez ekipę Hard Beans, które umożliwiają przygotowanie hurtowych ilości nitro w 1,5 godziny, w higieniczny sposób, bez bałaganu za barem.

HardTank do produkcji cold brew i nitro
Author

Autorka książek COFFEE SPOTS Polska i LESS WASTE Polska, inicjatorka projektu wydawniczego Przebłysk. Smakoszka i miłośniczka fotografii, uzależniona od kawy, chleba i masła.